NHỮNG KẾT QUẢ NỔI BẬT VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM VỀ CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG CỦA ĐẢNG BỘ TỈNH QUẢNG NAM KHÓA XXI

Đảng bộ tỉnh hiện có 22 đảng bộ trực thuộc, 1.145 tổ chức cơ sở đảng (392 đảng bộ cơ sở, 753 chi bộ cơ sở) với 69.036 đảng viên(1). Từ sau Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI đến nay, kế thừa và phát huy những thành tựu, kết quả đạt được, công tác xây dựng Đảng trên địa bàn tỉnh ngày càng đi vào chiều sâu, có nhiều điểm mới, cách làm sáng tạo, trong đó thể hiện rõ nét nhất trên các lĩnh vực công tác chính trị, tư tưởng, tổ chức cán bộ, kiểm tra giám sát, thi hành kỷ luật Đảng và công tác dân vận.

Thời gian qua, Tỉnh ủy luôn xác định công tác chính trị, tư tưởng là nhiệm vụ trọng tâm. Bởi thông qua công tác này, không chỉ giúp nâng cao ý thức tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu trưởng thành hơn mà còn làm cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ý thức được vai trò, trách nhiệm của mình đối với công việc được giao. Đặc biệt là giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất trong nội bộ Đảng và quần chúng nhân dân. Trong công tác xây dựng Đảng về đạo đức, Tỉnh ủy đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, ban hành nhiều kế hoạch, chương trình hành động cụ thể, sát hợp với tình hình thực tiễn của đảng bộ; thường xuyên chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng xây dựng nội dung chương trình, kế hoạch thực hiện phù hợp với địa phương, cơ quan, đơn vị; xây dựng và tổ chức thực hiện các chuẩn mực đạo đức của cán bộ, đảng viên trong các tổ chức, cơ quan, đơn vị; nghiêm chỉnh chấp hành các quy định về trách nhiệm nêu gương, rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã kịp thời ban hành Quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Tỉnh ủy viên, người đứng đầu các cấp; chỉ đạo các cấp ủy, cán bộ, đảng viên liên hệ kiểm điểm việc học tập và làm theo Bác gắn với các biểu hiện suy thoái được nêu trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII. Công tác đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ được các cấp ủy quan tâm, Tỉnh ủy ban hành Kế hoạch về thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TW, ngày 30/10/2016 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, gắn với Kế hoạch số 51-KH/TU, ngày 14/9/2016 của Tỉnh ủy về thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đạt được những kết quả quan trọng. Quá trình thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp đã giải quyết được nhiều vấn đề nổi cộm, bức xúc trong Đảng và Nhân dân, tạo chuyển biến tích cực trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng.

Trong triển khai thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị, trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện nhiều cách làm hay, mô hình mới, hiệu quả, nhiều điển hình tiên tiến có sức cổ vũ, lan tỏa mạnh mẽ… Từ những cách làm hay, những mô hình có hiệu quả, ý thức tự giác tu dưỡng rèn luyện đạo đức, lối sống của đa số cán bộ, đảng viên được nâng lên, nhất là nâng cao tinh thần trách nhiệm, sửa đổi phong cách, lề lối làm việc, sửa đổi thái độ vô cảm, công việc tắc trách của một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức. Việc nêu gương luôn được cấp ủy chú trọng và triển khai thực hiện thường xuyên, nghiêm túc, đúng Quy định, thể hiện rõ nhất qua công tác nhận xét, đánh giá cán bộ, đảng viên mà đặc biệt là vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu trong tự phê bình và phê bình. 

Công tác tổ chức xây dựng Đảng được Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các cấp ủy, tổ chức đảng đặc biệt chú trọng, thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt và đạt nhiều kết quả rõ rệt. Việc đổi mới, sắp xếp tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở được chỉ đạo thực hiện quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, đúng lộ trình gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức và tinh giản biên chế, nâng cao chất lượng, hiệu quả, hiệu lực hoạt động của các cơ quan, đơn vị; toàn tỉnh đã giảm 22 đầu mối cấp phòng trong các cơ quan tham mưu, giúp việc của Tỉnh ủy và cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh; giảm 55 cán bộ lãnh đạo cấp phòng thuộc các cơ quan hành chính cấp tỉnh và tinh giản 402 biên chế công chức. Đã thực hiện sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã, thôn; đến nay giảm còn 241 đơn vị cấp xã sau sắp xếp (giảm 03 đơn vị); giảm còn 1.240 đơn vị cấp thôn (giảm 479 đơn vị); giảm 776 người hoạt động không chuyên trách cấp xã và 3.797 người hoạt động không chuyên trách cấp thôn. 

Tỉnh ủy đã kịp thời cụ thể hóa các quy định, hướng dẫn của Trung ương về công tác tổ chức và cán bộ, phù hợp với tình hình thực tế của tỉnh. Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo việc sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW, Nghị quyết 19-NQ/TW; bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ trên tinh thần đúng người, đúng việc, phù hợp với tiêu chuẩn chức danh, khung năng lực vị trí việc làm, gắn với việc cơ cấu lại đội ngũ và giảm số lượng cán bộ lãnh đạo, quản lý. Trong đó, đã triển khai thí điểm mô hình Văn phòng phục vụ chung các cơ quan tham mưu giúp việc của Tỉnh ủy; hợp nhất trung tâm bồi dưỡng chính trị ( nay là trung tâm chính trị) vào ban tuyên giáo của 18/18 huyện, thị, thành ủy; trưởng ban dân vận cấp ủy đồng thời là chủ tịch ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ở 11 đơn vị; bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch hội đồng nhân dân ở cấp tỉnh và 15 huyện, thị, thành phố, 154 xã, phường, thị trấn; bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch ủy ban nhân dân ở 07 xã, phường, thị trấn,… Đã thực hiện xong việc kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy, biên chế của 06 cơ quan tham mưu giúp việc của Tỉnh ủy; kết quả giảm 10 đầu mối (từ 31 phòng xuống còn 21 phòng), giảm 42 lãnh đạo cấp phòng (từ 87 trưởng, phó phòng xuống còn 45 trưởng, phó phòng) và giảm 17 biên chế (từ 181 người xuống còn 164 người). Thực hiện xong việc sắp xếp tổ chức bộ máy của Văn phòng HĐND tỉnh, kết quả giảm 01 đầu mối (từ 03 phòng xuống còn 02 phòng), giảm 01 trưởng phòng, 06 phó trưởng phòng và giảm 02 biên chế (từ 30 xuống còn 28 biên chế). Hoàn thành việc sắp xếp tổ chức bộ máy, đổi mới cơ chế hoạt động của Ban Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cán bộ tỉnh. Chuyển giao nguyên trạng cơ sở vật chất, 02 viên chức Phòng Khám - Quản lý sức khỏe cán bộ thuộc Ban Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cán bộ tỉnh về Sở Y tế quản lý. Giao chức năng thăm, khám, chăm sóc sức khỏe cán bộ cho Bệnh viện Đa khoa tỉnh thực hiện kể từ ngày 01/01/2019, sau khi sắp xếp giảm 05 biên chế. Kết thúc hoạt động của Đảng bộ Khối doanh nghiệp tỉnh kể từ ngày 01/01/2019. Chuyển các tổ chức đảng về trực thuộc đảng bộ địa phương nơi doanh nghiệp có trụ sở chính. Sau khi kết thúc hoạt động giảm 03 biên chế.

Trên cơ sở các nghị quyết, quy định của Trung ương về công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tổ chức triển khai, quán triệt, ban hành các văn bản để lãnh đạo thực hiện công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ trong Đảng bộ tỉnh đảm bảo đồng bộ, thống nhất, chặt chẽ giữa các khâu trong công tác cán bộ. Về phân cấp cán bộ, Tỉnh ủy đã phân cấp mạnh thẩm quyền quyết định về công tác cán bộ cho các địa phương, đơn vị, gắn quyền hạn với trách nhiệm, bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch. Tất cả các nội dung về công tác cán bộ từ tỉnh đến cơ sở được thực hiện chặt chẽ, đúng quy định và quyết định theo đúng thẩm quyền. Theo đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý và quyết định các chức danh từ phó giám đốc và tương đương các sở, ban, ngành tỉnh và ủy viên ban thường vụ, phó chủ tịch hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân cấp huyện trở lên. Các chức danh cán bộ còn lại Ban Thường vụ Tỉnh ủy phân cấp cho ban cán sự đảng, đảng đoàn, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, ban thường vụ cấp ủy huyện, thị, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy quản lý và quyết định. Trong thời gian qua, chú trọng đổi mới phương thức tuyển chọn, bổ nhiệm cán bộ, nhất là người đứng đầu theo tiêu chí: bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, năng lực, uy tín, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đột phá vì lợi ích chung. Việc làm này phù hợp với tình hình thực tế. 

Công tác quản lý cán bộ, công chức, viên chức từng bước đi vào nền nếp, chặt chẽ theo phân cấp. Trong nhiệm kỳ đã ban hành 03 nghị quyết về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, kiện toàn tổ chức bộ máy. Công tác đánh giá cán bộ được quan tâm. Công tác quy hoạch, đào tạo, luân chuyển, đề bạt, bổ nhiệm và giới thiệu cán bộ ứng cử được chú trọng hơn, đảm bảo đúng quy định, dân chủ, khách quan, công tâm trong việc lựa chọn nhân sự. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Từng bước đổi mới phương thức tuyển chọn, bổ nhiệm cán bộ, nhất là người đứng đầu; ưu tiên cán bộ nữ, cán bộ trẻ, cán bộ người dân tộc thiểu số. Đồng thời, chỉ đạo khắc phục sai sót, thực hiện nghiêm kết luận của Bộ Chính trị và Ủy ban Kiểm tra Trung ương về công tác cán bộ.

Nhiệm kỳ qua, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp từ tỉnh đến cơ sở đã chủ động đề ra nhiều chủ trương, biện pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật trong Đảng. Chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát có trọng tâm, trọng điểm, gắn kiểm tra, giám sát tổ chức đảng với trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, cán bộ lãnh đạo, quản lý về thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. Quy trình, phương pháp kiểm tra, giám sát được tiến hành chặt chẽ. Cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp tập trung kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, nhiều vấn đề, vụ việc nổi cộm, bức xúc được tiến hành kiểm tra, xem xét, không chờ kết luận của các cơ quan thanh tra, điều tra; nhiều lĩnh vực khó, phức tạp, nhạy cảm đã được kiểm tra, kết luận, xử lý nghiêm minh đối với tổ chức đảng, đảng viên vi phạm, tạo niềm tin trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân, góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Trong nhiệm kỳ, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp kiểm tra chuyên đề 3.719 lượt tổ chức đảng và 10.351 lượt đảng viên; giám sát chuyên đề 2.906 lượt tổ chức đảng và 6.085 lượt đảng viên; UBKT các cấp kiểm tra dấu hiệu vi phạm đối với 429 tổ chức đảng và 1.253 đảng viên; xử lý kỷ luật 269 đảng viên. Ngoài ra, đã triển khai thực hiện tốt việc khắc phục các tồn tại, hạn chế được chỉ ra sau kiểm tra, giám sát.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành 11 quy chế phối hợp giữa Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy với các tổ chức đảng, cơ quan có liên quan trong thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng; chỉ đạo cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy cấp huyện và tương đương căn cứ quy chế phối hợp của Ban Thường vụ Tỉnh ủy để ban hành quy chế phối hợp thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật giữa ủy ban kiểm tra cấp mình với các tổ chức đảng, cơ quan có liên quan. Ngoài ra, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy ký kết quy chế phối hợp với Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Công an Trung ương, Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Bộ đội Biên phòng, Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Quân khu V.

Trong nhiệm kỳ, nội dung và phương thức lãnh đạo của Đảng có nhiều đổi mới được thể hiện rõ nét qua việc tổ chức tốt việc triển khai quán triệt, cụ thể hóa nghị quyết của Trung ương liên quan đến công tác dân vận. Đặc biệt, đã phát động và tổ chức nhiều phong trào, cuộc vận động gắn với phong trào thi đua “Dân vận khéo”, “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” thu hút đông đảo đoàn viên, hội viên và quần chúng nhân dân tham gia, tạo sự lan tỏa tích cực trong cộng đồng xã hội, góp phần thực hiện tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng trên địa bàn. Các cấp ủy, tổ chức đảng lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác dân vận với phương châm hướng về cơ sở, trọng dân, gần dân, hiểu dân và phải thật sự tin dân, để nắm chắc tình hình, kịp thời giải quyết những vấn đề hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, tăng cường mối quan hệ khắng khít giữa dân với Đảng. Cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp cụ thể hóa thành các chương trình, kế hoạch triển khai sâu rộng đến toàn thể cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân, đã tạo ý thức “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”, “nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin” thực hiện nghiêm túc chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về “cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”. Nhiều chỉ thị, nghị quyết, quy chế, quy định, kế hoạch đã ban hành cụ thể để lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng phù hợp với tình hình thực tiễn địa phương, đảm bảo nguyên tắc mọi chủ trương, cơ chế, chính sách đều xuất phát từ lợi ích và nguyện vọng hợp pháp, chính đáng của Nhân dân như: Xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; phát triển kinh tế - xã hội miền núi; giảm nghèo bền vững; bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; đối thoại trực tiếp với công dân, giải quyết những bức xúc, kiến nghị và đơn thư khiếu nại tố cáo của công dân, y tế, giáo dục, cải cách thủ tục hành chính.

Một là, thường xuyên coi trọng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng, đảng viên. Bám sát Cương lĩnh, Điều lệ và các nghị quyết của Đảng, nhất là những nhiệm vụ trọng tâm về công tác xây dựng Đảng; nắm chắc tình hình và chủ động tham mưu, đề xuất, cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết của Trung ương và Điều lệ Đảng để lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện cho phù hợp với thực tế của tỉnh.

Hai là, phải chủ động, tích cực trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện với quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả; có tư duy đổi mới, sáng tạo, cách tiếp cận khoa học, phù hợp; mạnh dạn tổ chức thực hiện với bước đi chắc chắn, không chủ quan, nóng vội; kết hợp chặt chẽ, đồng bộ, toàn diện các mặt của công tác xây dựng Đảng.

Ba là, phải coi trọng công tác nghiên cứu, cụ thể hóa Điều lệ Đảng bảo đảm tính toàn diện, đồng bộ, kịp thời tháo gỡ những vướng mắc từ thực tiễn công tác xây dựng Đảng. Trong tổ chức thi hành cần phải giữ đúng nguyên tắc tập trung dân chủ, tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm những hành vi vi phạm Điều lệ Đảng.

Bốn là, đẩy mạnh tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận về công tác xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng; thường xuyên bổ sung, hoàn thiện các quy định, quy chế, hướng dẫn sát hợp với tình hình thực tiễn; cần hệ thống hóa, rà soát sắp xếp lại toàn bộ hệ thống văn bản của Đảng; kịp thời thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng thành các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước để triển khai thực hiện đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, liên thông giữa quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước.

Năm là, thường xuyên quan tâm quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc quan điểm “dân là gốc”; đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí; củng cố, tăng cường niềm tin của cán bộ, đảng viên và Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.

Những kết quả và bài học kinh nghiệm nêu trên là cơ sở hết sức quan trọng để đề ra phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp của công tác xây dựng Đảng trong nhiệm kỳ tới. Chúng ta tin tưởng rằng với truyền thống cách mạng và quyết tâm chính trị cao của toàn Đảng bộ, sự đồng tình của cán bộ, đảng viên và Nhân dân nhất định chúng ta sẽ thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ trong công tác xây dựng Đảng, làm cho Đảng bộ ngày càng trong sạch, vững mạnh.

___________________________