Ngăn ngừa vi phạm từ chi bộ
Thực tiễn đã chứng minh, Đảng ta luôn tự đấu tranh, tự chỉnh đốn, loại bỏ những tiêu cực, khắc phục những hạn chế, thiếu sót, khuyết điểm, sai lầm nhằm không ngừng làm trong sạch đội ngũ cán bộ, đảng viên. Từ ngày thành lập đến nay, Đảng ta đã thực hiện 5 lần chỉnh đốn và chỉ riêng trong 2 nhiệm kỳ 2010-2015 và 2015-2020, Đảng đã có 2 cuộc chỉnh đốn lớn, bằng việc ban hành Nghị quyết Trung ương 4, khóa XI “Một số vấn đề cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay” và Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ, đáp ứng kịp thời yêu cầu của công tác xây dựng Đảng trong tình hình mới, được cán bộ, đảng viên và đông đảo các tầng lớp nhân dân quan tâm, đánh giá cao.
Đặc biệt, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) đã chỉ rõ những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và nhận định tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa bị đẩy lùi, có mặt, có bộ phận còn diễn biến tinh vi, phức tạp hơn, trong khi đó, sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống dẫn tới "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" chỉ là một bước ngắn, thậm chí rất ngắn, nguy hiểm khôn lường, có thể dẫn tới tiếp tay hoặc cấu kết với các thế lực xấu, thù địch, phản bội lại lý tưởng và sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, đây là một nguy cơ trực tiếp đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ ta.
Một trong những nguyên nhân chủ yếu của tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên là việc thực hiện kỷ cương, kỷ luật của Đảng chưa nghiêm, còn có biểu hiện "nhẹ trên, nặng dưới"; việc xử lý cán bộ, đảng viên vi phạm còn nương nhẹ, nể nang, thiếu cương quyết. Do đó, Ban Chấp hành Trung ương yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và công khai kết quả để góp phần đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa"; siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng.
Trong hệ thống tổ chức Đảng, cùng với đảng bộ cơ sở, chi bộ (gồm chi bộ cơ sở và chi bộ trực thuộc) là nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị ở cơ sở, có vị trí đặc biệt quan trọng trong hệ thống tổ chức của Đảng, nơi tập trung quản lý, giáo dục, rèn luyện, kiểm tra, giám sát đảng viên. Vì vậy, công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ rất quan trọng, góp phần đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng, ngăn ngừa và hạn chế đến mức thấp nhất khuyết điểm, vi phạm của đảng viên.
Từ đầu nhiệm kỳ 2015-2020 đến nay, hầu hết các chi bộ ở tỉnh Quảng Nam đã tổ chức thực hiện tốt các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo Điều lệ Đảng quy định; hằng năm, có xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát và tổ chức thực hiện cơ bản đạt kế hoạch đề ra. Thống kê cho thấy, các chi bộ đã kiểm tra 4.537 lượt đảng viên, và giám sát 2.801 lượt đảng viên trong việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện Quy định về những điều đảng viên không được làm, giữ gìn phẩm chất, đạo đức, lối sống, việc thực hiện nhiệm vụ chức trách nhiệm vụ được giao.
Qua kiểm tra, giám sát, chi bộ đánh giá đúng ưu điểm của đảng viên để phát huy, phát hiện, làm rõ thiếu sót, hạn chế, khuyết điểm để uốn nắn, sửa chữa, khắc phục; đồng thời, xử lý kỷ luật theo thẩm quyền 569 đảng viên vi phạm phẩm chất, tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, sinh hoạt đảng và thực hiện nhiệm vụ chi bộ giao, trong đó có 05 đảng viên là cán bộ thuộc diện cấp ủy cấp trên quản lý, giữ vững kỷ cương, kỷ luật trong Đảng, giáo dục, ren đe, cảnh tỉnh đảng viên, phòng ngừa, ngăn chặn sự suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của chi bộ. Điểm mới là nhiều vấn đề nhạy cảm, phức tạp, được cho là khó phát hiện, kết luận, xử lý đã được chi bộ kiểm tra như tình trạng đảng viên viết bài, chia sẻ, bình luận trái với quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trên mạng xã hội (facebook, zalo...); trong sinh hoạt vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, gây mất đoàn kết nội bộ; không gương mẫu, sa vào các tệ nạn xã hội, vi phạm chuẩn mực đạo đức gia đình và xã hội. ....cần phải được chú trọng trong kiểm tra,giám sát của các chi bộ
Tuy nhiên, một bộ phận chi bộ chưa thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo Điều lệ Đảng quy định, nhất là chi bộ trực thuộc đảng bộ cơ sở, chi bộ trong doanh nghiệp, chi bộ địa bàn khu dân cư (thôn, khu phố...), chi bộ địa bàn vùng núi cao...; một số chi bộ tuy có xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát hằng năm nhưng triển khai thực hiện không đạt kế hoạch đề ra, nội dung kiểm tra, giám sát chưa sát với tình hình thực tiễn của cơ quan, đơn vị; chất lượng, hiệu lực, hiệu quả kiểm tra, giám sát còn hạn chế, còn có trường hợp kiểm tra, giám sát mang tính hình thức, chiếu lệ để đối phó với việc kiểm tra của cấp trên, để đối phó chấm điểm thi đua cuối năm... Trong kiểm tra, xử lý kỷ luật đảng viên còn xuê xoa, nể nang, né tránh, ngại va chạm, sợ mất thành tích chung của chi bộ nên có biểu hiện che giấu, không xử lý nghiêm đảng viên vi phạm.
Những hạn chế, yếu kém trong công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ hiện nay có nguyên nhân khách quan do cán bộ được phân công phụ trách công tác kiểm tra, giám sát chủ yếu kiêm nhiệm, chưa được tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ thường xuyên nên gặp khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ. Tuy nhiên, nguyên nhân chủ yếu là do chi ủy, cán bộ phụ trách công tác kiểm tra, giám sát thiếu đầu tư nghiên cứu nên chưa nắm vững các quy định về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng; một số chi ủy, cán bộ phụ trách công tác kiểm tra e dè, thiếu bản lĩnh, thiếu dũng khí, ngại va chạm; sự quan tâm, chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ của tổ chức đảng cấp trên đối với các chi ủy, chi bộ về công tác kiểm tra, giám sát chưa thường xuyên, kịp thời.
Tập trung cho các nhiệm vụ trọng tâm
Trong thời gian đến, để công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ phát huy tác dụng, hiệu quả, góp phần đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp, nhất là chi ủy chi bộ cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:
Một là, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác kiểm tra, giám sát nhằm tạo sự chuyển biến tích cực về tư tưởng, nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên. Chi ủy, nhất là bí thư chi bộ, cán bộ phụ trách công tác kiểm tra tích cực đầu tư học tập, nghiên cứu nắm vững quy định của Điều lệ Đảng, các quy định của Đảng, hướng dẫn của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng (nhất là về mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ, thẩm quyền, phương pháp, nguyên tắc, quy trình, thủ tục) để tổ chức thực hiện đạt chất lượng, hiệu quả, đúng quy định phát huy vai trò trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác kiểm tra, giám sát của Đảng.
Hai là, công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ phải được thực hiện thường xuyên, chủ động, có nền nếp.
Hằng năm, chi bộ xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát đối với đảng viên trong chi bộ, trong đó, chú trọng thực hiện công tác kiểm tra, giám sát thường xuyên thông qua sinh hoạt thường kỳ, theo dõi, đôn đốc đảng viên thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, kiểm điểm tự phê bình và phê bình, phân tích chất lượng đảng viên, nhận xét, đánh giá, phản ánh của các đoàn thể, nhân dân để đánh giá đúng mặt mạnh, mặt yếu của đảng viên, kịp thời động viên, phát huy ưu điểm, sửa chữa khuyết điểm, chủ động ngăn ngừa đảng viên vi phạm.
Đồng thời với công tác công tác kiểm tra, giám sát thường xuyên, định kỳ chi bộ tiến hành kiểm tra, giám sát chuyên đề đối với một số đảng viên trong chi bộ, tập trung kiểm tra những đảng viên giữ nhiệm vụ quan trọng hoặc đảng viên có dư luận, có vấn đề nổi lên hoặc có đơn thư khiếu nại, tố cáo; khi có vấn đề đột xuất thì có thể kiểm tra bất thường hoặc giám sát chuyên đề đối với mọi đảng viên, kể cả cấp ủy viên các cấp, đảng viên là cán bộ thuộc diện cấp ủy cấp trên quản lý. Nội dung kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ đảng viên, thực hiện nghị quyết của chi bộ, nhất kiểm tra, giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên theo Quy định số 109-QĐ/TW, ngày 03/01/2018 của Bộ Chính trị gắn với việc thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và Nghị quyết số 04-NQ/TW, ngày 30/10/2016 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ; Quy định về những điều đảng viên không được làm.
Ba là, chú trọng chất lượng, hiệu quả kiểm tra, giám sát, tránh hình thức, qua loa, chiếu lệ. Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng của chi bộ phải thực hiện đúng nguyên tắc, phương hướng, phương châm, thẩm quyền, quy trình, thủ tục, kết luận rõ đúng, sai, từ đó chấn chỉnh các hạn chế, khuyết điểm hoặc xử lý đảng viên vi phạm công minh, chính xác, kịp thời, giáo dục, cảnh báo, răn đe không chỉ đối với đảng viên vi phạm mà còn giáo dục các đảng viên khác để tự giác rèn luyện vươn lên. Qua đó, cũng giúp chi bộ nhận thấy những mặt còn tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý, giáo dục đảng viên để đề ra các giải pháp khắc phục, sửa chữa, từng bước nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của chi bộ, giữ gìn sự đoàn kết thống nhất và bảo đảm thực hiện dân chủ trong Đảng, giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng.
Bốn là, chi ủy, bí thư chi bộ, cán bộ làm công tác kiểm tra phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, không nể nang, né tránh, ngại va chạm trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật, gương mẫu, nghiêm túc tự phê bình và phê bình, tạo được sự đoàn kết thống nhất của đảng viên, giúp đảng viên rèn luyện, nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Năm là, cấp ủy, ủy ban kiểm tra cấp trên cơ sở, đảng ủy cơ sở, ủy ban kiểm tra đảng ủy cơ sở phải phát huy vai trò trách nhiệm, thường xuyên kiểm tra chi bộ cơ sở, chi bộ trực thuộc trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kịp thời hướng dẫn tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc; đưa việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát thành chỉ tiêu thi đua, phân loại, đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng hằng năm.